Pessaroterapia - bezbolesne leczenie wypadania narządu rodnego.

Obniżenie i wypadanie narządu rodnego to bardzo częsta przypadłość. Wedle różnych szacunków dotyczy od 20% do ponad 40% kobiet. Jak poradzić sobie z tą dolegliwością i czy leczenie może być bezbolesne? Na ten temat rozmawiamy z Katarzyną Bukato, rezydentką Położnictwa i Ginekologii, które przeprowadza zabiegi pessaroterapii w Centrum Medycznym Gunarys w Gdańsku.

Zacznijmy od pytania, które pacjentki zadają najczęściej. Jakie są przyczyny wypadania narządu rodnego i dlaczego ta dolegliwość dotyka tak wielu kobiet?

Dolegliwość najczęściej pojawia się w okresie menopauzy, kiedy w organiźmie kobiety spada poziom estrogenów, choć od tej zasady istnieją wyjątki. Stosunkowo często występuje u kobiet, które rodziły wielokrotnie siłami natury. Tego typu poród powoduje znaczne osłabienie mięśni dna miednicy. Wypadanie narządu rodnego może pojawić się nawet po jednym porodzie, jeśli noworodek był wyjątkowo duży i ważył około 4 kilogramów lub więcej. Istotne są również predyspozycje genetyczne, wrodzone wady budowy lub zaburzenia metabolizmu. Wyższe ryzyko obserwuje się u kobiet, które wykonują ciężką pracę fizyczną wymagającą dźwigania ciężkich przedmiotów lub uprawiają sporty wysiłkowe związane na przykład z podnoszeniem ciężarów. Na pojawienie się dolegliwości mogą mieć wpływ również przewlekłe i nieleczone zaparcia, nadmierna masa ciała, a nawet alergia, wywołująca przewlekły kaszel.

Jakie objawy powinny zaniepokoić?

Wypadanie narządu rodnego mierzy się w czterostopniowej skali zaawansowania. W pierwszym stopniu mamy do czynienia tylko z lekkim obniżeniem macicy lub pochwy. W drugim obniżenie dochodzi do przedsionka pochwy, w trzecim je przekracza, a w ostatni mamy już do czynienia z częściowym lub całkowitym wypadaniem narządu rodnego. Kobiety najczęściej trafiają do lekarza już w pierwszej fazie, zaniepokojone uciążliwymi dolegliwościami. Skarżą się przede wszystkim na ból w miednicy. Podczas wysiłku fizycznego albo stosunku seksualnego odczuwają co najmniej dyskomfort, a najczęściej ból w pochwie. Do tego dochodzą problemy z wypróżnianiem lub oddawaniem moczu. Każdy gwałtowniejszy ruch wywołuje nacisk i ból. Czasami rzecz jest tak uciążliwa, że wręcz uniemożliwia codzienne funkcjonowanie. Uczulam moje pacjentki na powyższe objawy i zalecam udać się do lekarza natychmiast, jeśli zaobserwują problem z aplikacją tamponu. Zdrowa kobieta powinna bez trudu umieścić tampon w pochwie. Jeśli odczuwa opór lub ból istnieje duże prawdopodobieństwo, że cierpi na obniżenie narządu rodnego.

Czy dolegliwość można wyleczyć wyłącznie za pomocą operacji?

To mit. Wypadanie narządu rodnego można leczyć również nieoperacyjnie za pomocą pessaroterapii. Na pierwszym i drugim etapie zaawansowania co do zasady nie przeprowadza się zabiegów chirurgicznych, ponieważ nie są one konieczne. W trzecim i czwartym nie można ich wykluczyć, ale należy traktować jako ostateczność.

Na czym dokładnie polega pessaroterapia?

Zaburzenia statyki narządu rodnego można wyeliminować za pomocą krążków o nazwie pessary. Działają one jak mięśnie lub „podpora” i utrzymują ściany pochwy w odpowiednim położeniu. To nieinwazyjna i bezpieczna metoda. Cechuje się wysoką skutecznością i w dziewięciu przypadkach na dziesięć eliminuje wszelkie dolegliwości związane z wypadaniem narządu rodnego. Ich niewątpliwym plusem jest szybki efekt, ponieważ krążek działa natychmiast po zaaplikowaniu. Skutecznie powstrzymuje rozwój dolegliwości i jest praktycznie niewyczuwalny. Pod tym względem można przyrównać go do tamponu: kobieta nie czuje pessara nawet podczas poruszania się. Może swobodnie wykonywać rozmaite czynności. Warto nadmienić, że zaburzenia statyki narządu rodnego często idą w parze z nietrzymaniem moczu. Kolejnym plusem pessaroterapii jest wyeliminowanie również tego problemu.

Jak wygląda pessar i czy pacjentka może dopasować go sama?

Pessar jest wykonany z sylikonu i musi go dobrać lekarz ginekolog, gdyż należy uwzględnić ogólny stan zdrowia kobiety i stopnień zaawansowanie zaburzeń statyki narządu rodnego. Ponadto: istnieje wiele rodzajów pessarów, a pacjentka samodzielnie nie będzie w stanie określić, który typ okaże się najlepszy dla jej schorzenia lub źle dopasuje rozmiar. Dlatego konsultacja z ginekologiem jest niezbędna.

Czy pessar może być stosowany u kobiet w ciąży?

Oczywiście i bardzo często jest. Takie rozwiązanie zaleca się pacjentkom, u których stwierdzono niewydolność szyjki macicy. To niebezpieczne schorzenie, które w skrajnych przypadkach zagraża zdrowiu i życiu dziecka. Pessar eliminuje konsekwencje powyższej.