Od 1985 roku w Stanach Zjednoczonych październik jest miesiącem świadomości raka piersi. Dziennikarze, aktywiści, wolontariusze, lekarze, naukowcy, celebryci, liczne firmy, organizacje i fundacje stawiają sobie jeden wspólny cel: mówić o chorobie, aby zachęcić kobiety do przeprowadzenia badań. Z czasem inicjatywa wyszła poza USA i obecnie w większości krajów świata podejmowane są działania wspierające ten szczytny cel. Jak ważna jest profilaktyka raka piersi? Co należy wiedzieć o tej chorobie? Na powyższe tematy rozmawiamy z Jakubem Chmielewskim, ginekologiem z Centrum Medycznego Gunarys w Gdańsku.
Tak wynika z danych Światowej Organizacji Zdrowia. Do 2021 roku był to rak płuc. Szeroko zakrojone kampanie, namawiające do rzucenia palenia, zmieniły trend. Obecnie wszyscy wiedzą, co robić, aby uniknąć raka płuc, ale wiedza o nowotworach piersi jest zdecydowanie zbyt niska, szczególnie w krajach słabo rozwiniętych i biedniejszych. Kobiety płacą za to straszną cenę i należy zrobić wszystko, co w ludzkiej mocy, aby promować profilaktykę.
Wszystkim pacjentkom powtarzam: każda kobieta powinna wyrobić sobie nawyk samobadania piersi. Regularnie, kilka dni po zakończeniu miesiączki. To nie jest wielka rzecz! Wystarczy stanąć przed lustrem i poświęcić dosłownie trzy minuty na ratowanie swojego zdrowia i życia. Polecam ustawienie przypomnienia w telefonie, wpisanie badania do kalendarza lub aplikacji, za pomocą której planujemy zajęcia. Można wydrukować sobie prostą instrukcję z rysunkami i trzymać w łazience przy lusterku. Kobiety, dziewczyny, badajcie się! To mogą być najważniejsze trzy minuty w waszym życiu. Wcześnie wykryty rak piersi (w tak zwanym stadium przedinwazyjnym) jest wyleczalny. Nie pozwólcie mu się rozwijać. Statystycznie najwięcej zachorowań dotyczy kobiet w wieku od pięćdziesięciu do siedemdziesięciu lat. Każda kobieta po ukończeniu 50 roku życia powinna raz na dwa lata wykonywać mammografię, w niektórych przypadkach jeżeli jest to konieczne, po konsultacji lekarskiej badanie można zrobić wcześniej.
Lekarz może zalecić USG piersi raz na sześć miesięcy, jeśli w rodzinie pacjentki występowały przypadki nowotworu. Profilaktyka raka piersi to przede wszystkim regularne badania: samokontrola, USG, regularne wizyty u ginekologa i mammografia. Każdy lekarz ginekolog może nauczyć pacjentkę, jak prawidłowo przeprowadzać samobadanie piersi. Wystarczy poprosić o to podczas wizyty.
Powstaje, kiedy komórki nabłonkowe gruczołu piersiowego zaczynają namnażać się w sposób wadliwy i tworzą guz. Całe nieszczęście polega na tym, że pierwsze etapy choroby zazwyczaj przebiegają bezobjawowo. Kobieta czuje się normalnie, nic jej nie dolega, na nic nie uskarża. Gorsze samopoczucie pojawia się w późniejszych etapach, wtedy również uwydatniają się niepokojące objawy, które powodują, że wystraszona pacjentka szuka pomocy lekarskiej. Najczęściej jest to ból, powiększenie węzłów chłonnych, zmiana kształtu piersi lub brodawki, zmiany na skórze. Warto pamiętać, że dolegliwości bólowe niekoniecznie dotyczą samej piersi. Mogą występować w obrębie klatki piersiowej lub z boku, bliżej pachy. Zdarzają się przypadki, że pacjentki skarżą się na ból żeber, podejrzewają kontuzję mięśni lub nawet ramienia.
Natychmiast, jeśli wyczujemy jakiekolwiek zmiany pod palcami podczas samodzielnie przeprowadzonego badania kontrolnego. Z lekarzem należy bezzwłocznie skonsultować takie objawy jak: dziwne dolegliwości bólowe przy klatce piersiowej (niekoniecznie samych piersi), zmianę koloru brodawek, wyciekanie z nich jakiegokolwiek płynu (o ile kobieta nie karmi dziecka), naciągnięcie skóry, nabrzmiały żyły, pojawienie się wgłębienia. Ból piersi nie jest normalny i również trzeba skonsultować go z lekarzem. Tu należy jednak zrobić jedną uwagę: przed miesiączką wiele kobiet go odczuwa. Niepokoić powinny bóle w innej fazie cyklu.
Od 5 do 10% zachorowań jest uwarunkowana czynnikami genetycznymi, na które kobieta nie ma wpływu. Wynika z mutacji genów, najczęściej: BRCA1, BRCA2. Jeśli siostra, mama lub babcia borykała się z nowotworem piersi, trzeba potraktować sprawę bardzo poważnie. W takim przypadku pacjentkom zaleca się częstsze przeprowadzanie mammografii, nawet jeśli nie są jeszcze w wieku ryzyka.
Z analizy licznych przypadków zachorowań wynika, że czynniki hormonalne mają znaczenie. Większe ryzyko wystąpienia raka piersi pojawia się u kobiet, które nigdy nie rodziły lub urodziły pierwsze dziecko po trzydziestym roku życia, zaczęły miesiączkować w bardzo młodym wieku lub wyjątkowo późno przeszły pokwitanie. Do grupy ryzyka należą również pacjentki, które przez długi czas leczyły się hormonalnie za pomocą środków zawierających estrogeny. U pacjentek korzystających z hormonoterapii powyżej 10 lat, ryzyko wystąpienia raka piersi jest wyższe o 30%. Liczba ciąż i karmienie piersią statystycznie nie mają istotnego wpływu.
Niestety, muszą się obawiać i badać regularnie. Z danych WHO wynika, że u 75% pacjentek nie wystąpiły żadne czynniki ryzyka, a mimo to nowotwór się rozwinął. Dlatego tak ważne są badania kontrolne. Profilaktyka ratuje życie. W przypadku raka piersi to nie jest banalny slogan, ale kluczowa informacja, którą każda kobieta powinna mieć w pamięci.
Zapraszamy na wizyty do lekarzy ginekologów Centrum Medycznego Gunarys:
Adrianna Klonowska-Kępka - Specjalistka Położnictwa i Ginekologii >>
Katarzyna Bukato - Rezydentka Położnictwa i Ginekologii >>
Jakub Chmielewski - Rezydent Położnictwa i Ginekologii >>
Adam Łaban - Specjalista Położnictwa i Ginekologii >>
Na badania USG zapraszamy do specjalistki radiologii, dr n. med. Katarzyny Gwoździewicz >>
Zapraszamy:
Centrum Medyczne Gunarys
Al. gen. J. Hallera 134/231, Gdańsk
Umów się na wizytę:
e-mail: recepcja@gunarys.pl
tel. +48 798 090 748
Portal Znany Lekarz >>
|
Centrum Medyczne Gunarys Al. gen. J. Hallera 134/231, Gdańsk |
|
Napisz do nas |
|
Umów się na wizytę |